Opis:
Zaslugom Marije Trandafil, 1872. godine su izlivena tri zvona za obnovljenu Jermensku crkvu. Izrađena su u Vinernojštatu, najpoznatijoj austrijskoj zvonolivnici u drugoj polovini 19. veka. Na najvećem zvonu (prečnika 65 cm i težine 250 kg) su, u plitkom reljefu, izlivene figure Marije Magdalene, Sv. Katarine i Bogorodice. Stilizovani vegetabilni frizovi ukrašavaju gornji i donji deo zvona.
Država nastanka kulturnog dobra:
Istorijat:
U oktobru 1963. godine u Novom Sadu je srušena Crkva Sv. Grgura Prosvetitelja, popularno zvana Jermenska crkva. Tokom više od dva veka postojanja, ovaj hram je bio svedok napora njegovih vernika i sveštenika da ga sagrade, održe, obnove i sačuvaju. Nažalost, u decenijama nakon Drugog svetskog rata je podelio sudbinu iščezlih novosadskih Jermena.
Rušenje Jermenske crkve predstavlja neizbrisivu grešku u posleratnom urbanističkom planiranju Novog Sada. Deo starog jezgra grada, čija je urbana matrica uspostavljena početkom 18. veka, žrtvovan je savremenoj arhitekturi i novoj saobraćajnici. U sukobu novog i starog, crkva je okarakterisana kao „bezvredno arhitektonsko delo“, čiji opstanak nije neophodan. Generacije Novosađana su tako ostale uskraćene za deo baštine, jedinstvene po svom kulturnom, verskom i arhitektonskom značaju.
O životu i poslednjim godinama postojanja Jermenske crkve i njene male zajednice ostala je sačuvana obimna arhivska, dokumentarna i foto-građa, koja otkriva sve okolnosti koje su dovele do tragičnog i nepotrebnog rušenja. Deo dragocene crkvene zaostavštine danas se čuva u Muzeju grada Novog Sada i, nakon pola veka, svedoči o nekadašnjem izgledu Crkve Sv. Grgura Prosvetitelja.